Kolonoskopi, endoskopi eğitimi alan genel cerrah ya da gastroenterolog tarafından kolonun tamamını doğrudan görüntülemesini ve incelemesini sağlayan bir prosedürdür. Çeşitli gastrointestinal bozuklukların (örn. kolon polipleri, kolon kanseri, divertiküloz, inflamatuar bağırsak hastalığı, kanama, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, karın ağrısı, tıkanma ve anormal röntgen veya BT taramaları) tanısında ve/veya değerlendirilmesinde de etkilidir. Tedavinin sağlanmasında olduğu gibi (örneğin poliplerin çıkarılması veya kanamanın kontrolü). Ayrıca kolon kanseri taramasında da kullanılmaktadır. Bu tekniğin önemli bir avantajı, aynı işlem sırasında hem anormal bulguların görüntülenmesi hem de bu lezyonların tedavisine veya çıkarılmasına olanak sağlamasıdır. Bu prosedür özellikle kanser öncesi poliplerin tanımlanması ve çıkarılması için faydalıdır.
Kolonoskop, kolonun tamamını (kalın bağırsak) değerlendirmek için esnek ve yönlendirilebilir bir araçtır. Kalın bağırsak ortalama 150 cm uzunluğundadır. Kolonoskop, şüpheli bölgelerden biyopsi alınabilecek ve kansere dönüşebilecek poliplerin alınabileceği şekilde tasarlanmıştır.
Evet. Kolonoskopi işlemi buna sebep olan polipleri tespit edip çıkararak veya kanserleri erken tespit ederek gerçekleştirir. Son veriler, kolonoskopinin belirlenmiş kurallara göre yapılması durumunda hem yeni kolon kanseri vakalarının (insidans) sayısının hem de hastalıktan ölümlerin azaldığını göstermektedir.
Hastaların kolonoskopi yaptırmamalarının en yaygın nedeni, doktorlarının kendileriyle bu konuyu görüşmemesidir. Bir sonraki en yaygın neden, işlemden önceki gün birkaç saat boyunca geçici ishale neden olan müshil almayı içeren hazırlıktan hastaların korkması ve kaçınması, bazı merkezlerde bu işlem öncesi temizlik sürecinin 2-3 gün uygulanmasıdır!. Bir başka neden hatta ülkemizdeki en çok neden de işlemi ağrılı olarak yaptıran hastalardan alınan duyumlardır. Ayrıca birçok kişi önlenebilir bir hastalık olduğu halde kolon kanseri taramasına ihtiyaç duyduğunun farkında değildir
Kolonoskopi işlemi tecrübeli ellerde ağrılı değildir! Hemen hemen tüm kolonoskopiler, “hafif sedasyon”, “orta sedasyon”, “derin sedasyon” kullanılarak çok uykulu olduğunuz ancak rahat olduğunuz ve hala kendi başınıza nefes alabileceğiniz bir şekilde uygulanabilir. En yaygın sedasyon türü aynı zamanda hafif bir unutkanlık etkisine sahiptir, dolayısıyla çoğu hasta işlemi hatırlamaz bile! Doktorunuz ihtiyaçlarınıza uygun en iyi sedasyon şeklini sizinle görüşebilir. Uyutma şekli hastaya göre değişkenlik gösterir, uyumaktan çekinen hastalarda tecrübeli bir endoskopist ile herhangi bir anestezi işlemi uygulanmadan bile ağrısız yapılabilir.
Kolorektal yani barsak şikayetleri ve dışkılama bulgularınız yoksa, ailede kolon kanseri, polip veya iltihabi bağırsak hastalığı öyküsü yoksa, ister erkek ister kadın olun, kolon kanseri her ikisini de EŞİT OLARAK etkilediğinden, ilk muayenenizi 45 yaşında yaptırmalısınız!
Bir veya daha fazla birinci derece akrabada (ebeveyn, kardeş veya çocuk) kanser öncesi polip veya kolon kanseri varsa, genel kural kolon kanseri taramasına, kolon kanseri olan aile üyesinin en küçük yaşından veya 40 yaşından 10 yaş küçükken başlamaktır, hangisi daha gençse. Şüphelenilen veya doğrulanan nadir sendromlar için ek algoritmalar mevcuttur ve bu seçenekleri doktorunuzla görüşmelisiniz.