Kolorektal cerrahi ve proktoloji ile kalın bağırsak denilen kolonla, buranın makata yakın olan son bölümünü ifade eden rektum ve makat bölgesi hastalıklarının tetkik, inceleme ve tedavi yöntemleri geliştirilir, uygulanır. Bağırsak cerrahisi alanına giren tüm bölümlere kolorektal cerrahi veya koloproktoloji denir. Proktoloji ise makat bölgesi ve rektum hastalıklarının tedavileriyle ilgilenir.

Bağırsak hastalıkları, bağırsak düğümlenmesi, bağırsak kanseri, rektum kanseri, bağırsak tüberkülozu, bağırsağın divertiküler hastalığı, bağırsak inkontinensi, gaz ve dışkı kaçırma, bağırsak lenfoması, bağırsak yapışıklığı, karsinoid tümör, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, kronik kabızlık, kalın bağırsak polipleri, mezenter tümörleri ve kolostomi kolorektal cerrahi kapsamındaki bazı hastalıklardır.

Makatta kanama, ağrı, yetersiz dışkılama gibi rahatsızlıklar proktoloji kapsamında incelenir. Anal fissur, hemoroid ve anal apse gibi hastalıklar için de anal bölge ayrıntılı şekilde incelenir. Anal kanalına ışıklı anoskop aracılığıyla yapılarak tanı belirlenir. Daha sonra buna uygun tedavi yöntemleri yapılır.

Anoskopi, rektoskopi, koksalji injeksiyonu, biofeedback uygulaması, hemoroid band uygulaması, hemoroid tedavisinde lazer uygulaması, snir stimülasyonu uygulaması cerrahi uygulama gerektirmez. Rektoskopi adı verilen bir endoskopi yöntemiyle rektum incelenir. İşlem rektoskop adı verilen bir aletle yapılır.

Dışkılama güçlüğü yaşayan kişiler dışkılama sırasında tam boşaltamama hissi ile zaman zaman karşılaşır. Bu şikayet sonucunda da biofeedback denilen bir uygulama yapılır. Biofeedback ile bu sorunu yaşayan kişiler çabuk bir şekilde iyileşir.

Hemoroid band uygulamasında ise makat içine anaskop sokulur. Bu bant, basurlu olan bölgeye doktor tarafından yerleştirilir.

Bağırsağın karın duvarında yer alan ve yapay açıklık alan bağırsak stomasıdır. Stoma, karnın alt bölgesine yerleştirilir ve cilt yüzeyinin üstüne yapışır. Stoma kullanımında kişi acı hissetmez.

Ostomi denilen stoma uygulamasında, vücut atığının çıkarılması için karında cerrahi işlem sonucu bir açıklık yaratılır. Bu açıklığa Ostomi denir. Ostomide bağırsak bir torbaya bağlanır. İnflamatuar bağırsak hastalığı, kanser, travma ve doğumsal hastalıklar ya da yaralanmalar, dışkı akışını engellediği zaman dışkılamayı sağlamak için ostomi uygulanır.

Rektum bölgesi kolonun son bölümünün sonundan doğru başlayarak anüse yol açar ve dar olan bölgede sona erer. Rektumda meydana gelen rektal kanseri ve kolon kanseri birlikte değerlendirilir, kolorektal kanser teşhisi ile gerekli tetkikler yapılarak tedavi yöntemleri oluşturulur.

Crohn hastalığı mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, yemek borusunun bulunduğu sindirim sisteminin bazı bölümlerdeki kalınlaşma hastalığı olarak bilir. Ayrıca ülser oluşumu da bu grupta değerlendirilir. Crohn hastalığı kronik şekle dönüştüğü zaman uygun yöntem belirlenerek tedavi edilir. Kabızlık, dışkı kaçırması, dışkıda incelme, bağırsak sarkması, rektosel hastalıkları laparoskopik yöntemlerle tedavi edilir.

Robotik kolon ve rektum cerrahi işleminde, ameliyat edilen bölgenin hem yakından hem de üç boyutlu olarak ayrıntılı bir şekilde incelenmesi yapılır. Bu yöntemde, açık ameliyatlarda bir robot kullanılarak robotun bir el gibi çalışması sağlanır. Kişinin karın boşluğuna bir görüntüleme cihazı ve cerrahi alet çubuğu konur. Sorunlu bölge derinlemesine incelenir. Bu yöntem ameliyat izi oluşmasını da engeller ve ameliyat olan kişi günlük hayatına çok çabuk döner.

Hemoroid, Anal Fissür, Anal Fistül, bağırsak fıtığı, kıl dönmesi, anal kirlenme, genital siğil, konstipasyon, gaz kaçırma uygulamaları protokoli alanındaki uygulamalardır. Basur, makatın ağzında bulunan ve dışarı doğru çıkan yastıkçık şeklindedir. Bölgede bulunan damarlarda çatlama ve hasar meydana gelerek kanama ortaya çıkabilir. Basur hastalarına öncec beslenme programı ile sağlıklı yaşam alışkanlıkları önerilir. Hastalık çok ileri derecedeyse cerrahi işlem uygulanır.

Kabızlık da çok sayıda kişi için büyük sorun teşkil eder. Hareketli bir yaşam ve stres kabızlığı tetikler. Kabızlığın farklı nedenleri de olabilir. Kabızlığa vücudun başka organlarındaki sorun da neden olabilir. Örneğin bağırsak fıtığından kaynaklı bir kabızlık yaşanıyorsa önce bağırsak alışkanlığının düzenlenmesi için tedavi uygulanır. Gerekirse. biofeedback yöntemi de uygulanabilir. Bu yöntemler sonuç vermezse cerrahi yöntemler uygulanır. Ameliyat vajinadan, makattan ya da iki bölge arasından yapılır.

Bağırsağın alt kısmı olan rektum ve vajina arasındaki açık olan alana da Rektovajinal fistül denir. Burada bağırsak içeriği taşarak, dışkıda soruna yol açabilir. Bu durumlarda dışkı vajinadan gelebilir. Anal bölgenin, dışkılama sonrasında iyice temizlenmesi çok kritiktir. Böyle yapılmazsa anal kirlenme olur. Bu da bazı hastalıklara neden olur. Anal Fistül tanısını belirlemek için proktolojik muayene yeterli olur.

Bağırsak kanseri ameliyatlarında laparoskopik cerrahi yöntemi ya da robotik cerrahi yöntemi uygulanır. Her iki yöntem de başarılıdır. Gerek ameliyat süresi gerekse bağırsak hareketleri açısından değerlendirilen iki yöntemin uygulanabilirliği açısından teknik olarak robotik cerrahinin çok kolay bir şekilde gerçekleşir.

Anal fissür yani halk arasındaki adıyla makatta çatlaktaki sorun, o bölgedeki kasların spazmı yani kasılmasıdır. Böylelikle dışkılama sırasında şiddetli ağrı bazen de kanama olur. Bu ağrıyı azaltmanın yöntemlerinden biri iğne uygulamasıdır. Botox işlemi ile kasların geçici olarak kasılması engellenir ve spazm etkisi azaltılır. Bu işlemin başarılı olmasının püf noktası işlemin tecrübeli bir doktor tarafından yapılmasıdır.

Anal fistüllerin doğru önemlidir. Fistül şikayetiyle gelen hastalarda fistüle sebep olabilecek altta yatan başka bir hastalığın olup olmadığı da araştırılır.

Lastik bant uygulaması hemoroidal hastalık tedavileri arasında bir seçenektir. Hastanın hastanede kalmasına gerek yoktur, kısa sürede günlük hayatına döner. Bu tedavide sarkan hemoroidal yapıların kökleri bantlanır, bunların tekrar yerlerine oturtulmaları ve küçülmeleri hedeflenir. Dış hemoroidlerde ise kullanılmaz. Coumadin, aspirin, plavix gibi kan sulandırıcı kullanan hastalarda ve bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda kullanılmaması ya da özel hazırlıkla kullanılması önerilir.

İşlem lokal anestezi yardımıyla yapılır. Sinüsler (delikler) temizlenir; kıllardan arındırılır ve içleri kristalize fenol denilen kristal parçaları ile doldurulur. Bu işlem ağrısız bir işlemdir ve hasta aynı gün evine gidebilir.